Groot Warnsborn
Landgoed en hotel Groot Warnsborn. Heerlijk genieten en bijkomen.
Zoals bij vele Gelderse kastelen en landhuizen, is ook bij Landgoed Hotel & Restaurant Groot Warnsborn de vroegste geschiedenis onbekend. De naam Warnsborn wordt voor het eerst genoemd in 1428 toen het als heidegebied door hertog Arnold van Gelre in erfpacht werd uitgegeven aan Johan van Postel. In 1465 is het in bezit van Rykart van Bloylant.
De naam ‘Warnsborn’ is afkomstig van de woorden ‘born’ of bron en ‘warn’ staat voor zuiver. De naam ‘Warnsborn’ betekent dus ‘zuivere of heldere bron’ en is waarschijnlijk ontleend aan de op het landgoed aanwezige bronnen. De naam werd reeds in de 15e eeuw gebruikt voor de gronden die men ook wel het ‘Hoge Erf’ noemde. Daaraan grensde in het noordwesten het ‘Lage Erf’. In de 17e eeuw geraakt het Hoge en het Lage Erf in één hand en voortaan werd het gehele goed als Warnsborn aangeduid.
In 1894 werd het ‘Hoge Erf’ weer afgesplitst en het voormalige ‘Lage Erf’ bleef als Warnsborn bekend. Het centrum van het goed wordt gevormd door een landhuis met verschillende bijgebouwen (koetshuis, oranjerie en kapel) en een nabijgelegen ijskelder.
In 1516 behoorde het ‘Hoge Erf’ aan het klooster Mariendal en het ‘Lage Erf’ aan het Sint Agnietenconvent in Arnhem. Omstreeks 1580 komt het goed onder beheer van de Staten van de Veluwe. In 1640, na de Reformatie, werd een deel van de goederen die tot de voormalige kloosters behoorden, in het openbaar verkocht.
De toenmalige burgemeester van Arnhem, Dr. Everhardt Everwijn, werd toen eigenaar van Warnsborn. De familie Everwijn was ook de stichter van het naastgelegen goed ‘Everwinsbergh’, later aangeduid als ‘Baakenbergh’ en tegenwoordig bekend als buitenplaats ‘De Menthenberg’, naar dr. Wilhelm Menthen die dit terrein van ca. 1700 tot 1737 in bezit had. Warnsborn is nadien vele malen van eigenaar gewisseld. Velen hebben het goed uitgebreid, voornamelijk in noordwestelijke richting, waar uitgestrekte heidevelden tot ontginning nodigden. Het landgoed was 777 ha groot en bevatte twee huizen:
Groot Warnsborn en Klein Warnsborn, alsmede koetshuizen, tuinmanswoningen, boerderijen, enz. De grootste bloei genoot het landgoed onder Mr. W. Baron Röell van Haserswoude, die het aantrekkelijke neoclassistische landhuis liet bouwen. Hij overleed in 1841, waarna weer andere families als eigenaren opvolgden.
Vanaf 1900
Tot 1929 was het landgoed eigendom van de heer Voute, die in dat jaar overleed. De familie moest het toenmalige landhuis verkopen mede door de beurskrach van dat jaar. In 1929 kwam Warnsborn in handen van N.V. Maatschappij tot exploitatie van onroerende goederen Thorem te Doorn. Van de N.V. Thorem moest gevreesd worden dat Warnsborn verkaveld zou worden tot villaterrein. De toen juist opgerichte ‘Stichting het Geldersch Landschap’ trachtte daarom het landgoed te kopen, echter de vraagprijs was veel te hoog. De daarop volgende procedure leidde tot een van de grote overwinningen in de historie van de natuurbescherming, namelijk onteigening t.b.v. de Stichting het Geldersch Landschap.
In 1932 wordt het landhuis met koetshuis, oranjerie, bloementuin, een gedeelte van het park verhuurd aan P. Molenaar. Na een verbouwing opent deze hierin Hotel Groot Warnsborn. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog brandt het, als recreatieoord voor Duitse militairen in gebruik zijnde hotel, tijdens een feest tot de grond toe af.
Van 1935 tot 1958 wordt de kapel als woonhuis gebruikt door familie Keppel Hesselink, toenmalig directeur van de VVV Arnhem. Na 1945 was de prachtige Middeleeuwse terrastuin met moestuinen, oranjerie en koetshuis zeer verwaarloosd. In 1949 wordt de grond van het hotel in erfpacht uitgegeven aan G.A. Jonkers en aan mevrouw B.M. Braakman-Jansen. Er wordt met behulp van het Marshall plan een nieuw hotel gebouwd dat in 1950 wordt geopend.
Vanaf 1958 wordt de kapel bij het hotel betrokken en wordt deels hoteldependance met op de begane grond woonhuis en op de eerste verdieping enkele hotelkamers. Later wordt het kapelletje als geheel een dependance van het hotel met 14 hotelkamer(tje)s. In 1969 wordt het hotel verhuurd aan Dhr. L.L. Naaykens.
In 1970 wordt de grond van het hotel in erfpacht uitgegeven aan ENKA N.V. Het hotel wordt verbouwd t.b.v. het houden van conferenties en het onderbrengen van gasten. In hetzelfde jaar wordt het hotel eigendom van AKZO door de overname van ENKA. In 1975 wordt het hotel in management aan de Bilderberg Groep gegeven. De Clingendael Groep koopt het hotel in 1978 en verkoopt het een jaar later weer aan de Crest Hotels. In 1980 verkoopt Crest Hotels Hotel Restaurant Groot Warnsborn aan de familie J. Pot.
In 1989 komen Lammert en Sjoukje de Vries in dienst en de gehele exploitatie wordt op 1 juli 1991 aan hen overgedragen. Er volgen jaren van renovatie, innovatie en vernieuwing.
Op 1 juli 1996 kopen Lammert en Sjoukje de Vries het geheel en geven het de naam:
“LANDGOED HOTEL & RESTAURANT GROOT WARNSBORN”
In 1999 is het Koetshuis verbouwd tot 15 unieke hotelkamers met daarbij als belangrijkste eis dat het gebouw weer een oorspronkelijke uitstraling krijgt als koetshuis. Het moderne design van de kamers met een zwevende trap als centraal gegeven, mag op z’n minst verrassend genoemd worden. De kapel heeft sinds februari 2001 de functie van woonhuis voor de familie De Vries.
In december 2001 zijn ook de Oranjerie met haar kassen en de terrassentuin geheel gerestaureerd en hersteld. Zowel de Oranjerie als ook de terrastuinen waren sinds 1939 geheel verwaarloosd en totaal verloren gegaan. De oranjerie met haar terrastuinen is in samenwerking met het Geldersch Landschap en met hulp van Postcodeloterij en NUON weer in ouder staat hersteld en de exploitatie wordt nu door de familie De Vries gedaan.
Ook het parkeerterrein is aangepast zodat al het “blik” niet direct in het oog springt. Het parkeerterrein is deels naast het Koetshuis en deels achter de Oranjerie gecreëerd.
Renovatie
Vanaf 2006 hebben Lammert en Sjoukje de Vries plannen om het Landhuis nog mooier te maken en eigenlijk zelfs weer iets authentiekere uitstraling te geven. In samenwerking met Monk architecten uit Utrecht is er in 2006 begonnen met het schetsen van het plan. Het was eerst de bedoeling om de kamers te renoveren. Echter vond de directie altijd al dat de gewelvenkelder die zich onder het terras bevindt en de zolderverdieping ook voor gasten toegankelijk moeten zijn. Van het één kwam dus snel het ander. De plannen zijn dus in de loop der tijd drastisch uitgebreid.
In januari 2009 is de verbouwing begonnen en vanaf half augustus van datzelfde jaar is de totale verbouwing gereed.
Het Landhuis is uitgebreid naar 25 kamers (totaal nu dus 40!), waarvan 2 Warnsborn Suites op de zolderverdieping. Restaurant La Belle Source is gelegen aan de voorzijde van het Landhuis, heeft een open keuken en ook veel intieme hoekjes en een prachtig uitzicht op het bos en de oprijlaan. De intieme lounge met open haard en leuke zitjes is nu gelegen aan de achterzijde van het hotel en heeft een prachtig uitzicht op de achtertuin.
De authentieke 18e eeuwse gewelvenkelder kent 4 ruimten met de namen: Wijnbar, Proeflokaal, Cave Reynalda en Cave Van Gelre. Daarnaast is deze gewelvenkelder in zijn geheel naar de achterzijde van het hotel doorgetrokken en is er een extra tuinzaal “De Vijverbergh” met openslaande deuren naar de achtertuin. Hierdoor is er een sublieme vergader- en dinerruimte met zeer veel daglicht en eigen terras!